ADOPCJA

Adopcja od łac.. adoptio oznacza przybranie, usynowienie. W skrócie adopcja to uznanie dziecka innych rodziców, z którym nie mamy więzi biologicznej.

Adopcja powinna mieć nie tylko wymiar psychlogiczny, ale także prawny, ponieważ powstałe w wyniku adopcji relacje łączące dziecko i jego nowych rodziców powinny być tożsame z relacjami opartymi na więzach krwi i pochodzenia. Zarówno dziecko, jak i jego nowi rodzice, mają zatem względem siebie takie same prawa i obowiązki, jakie istnieją między potomstwem a jego biologicznymi rodzicami.

WARUNKI ADOPCJI

W Procesie adopcji powinno się przede wszystkim pamiętać o dobru dziecka. To dla dziecka powinna być wybierana rodzina a nie odwrotnie. Jednocześnie trzeba zaznaczyć, iż rola kandydatów na rodziców nie powinna być w tym aspekcie umniejszona, gdyż przygotowanie do powstania nowej rodziny powinno przebiegać zawasze z poszanowaniem obydwu stron. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje nam, że przysposobić mogą tylko osoby, które  mają pełną zdolność do czynności prawnych (tzn. są pełnoletnie, nieubezwłasnowolnione), umożliwiającą po adopcji sprawowanie władzy rodzicielskiej, posiadają kwalifikacje osobiste (zdrowotne, moralne  a także stabilną sytuacje materialną ), które pozwolą  w przyszłości na wywiązywanie się z obowiązków rodzicielskich, ponadto uzyskały opinię kwalifikacyjną ośrodka adopcyjnego oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ten ośrodek. Warto wskazać, iż droga do przysposobienia wiedzie przez ośrodek adopcyjny, który odgrywa bardzo istotną rolę nie tylko  na etapie przygotowania do adopcji, ale także w jej  w trakcie a po zakończeniu całej procedury ośrodek adopcyjny może udzielić rodzinie potrzebnego wsparcia.

PROCEDURY ADOPCJI

Procedura rozpoczyna się po złożeniu odpowiednich dokumentów oraz po dokonaniu przez ośrodek wstępnej oceny, dotyczącej ich kwalifikacji osobistych a także motywacji do adopcji.

{dokumenty, które należy złozyć} :

• Życiorys,
• odpis aktu małżeństwa (aktualny) (w razie wcześniejszego rozwodu – akt rozwodowy),
• odpis aktu urodzenia – rodzice nie pozostający w związku małżeńskim, 
• potwierdzenie stałego zameldowania,
• zaświadczenia o zatrudnieniu i dochodach,
• zaświadczenia z poradni uzależnień,
• zaświadczenia lekarskie o ogólnym stanie zdrowia z adnotacją, że wymienione osoby mogą opiekować się dzieckiem oraz badania dodatkowe,
• zaświadczenia lekarskie z poradni zdrowia psychicznego,
• opinie z miejsc pracy,

      Warto nadmienić, że to ośrodek wystąpi do rejestru karnego o oświadczenie o niekaralności. 

Jeżeli chodzi o ocene to powinna ona być  weryfikowana poprzez późniejsze spotkania indywidualne, diagnozę pedagogiczną i psychologiczną kandydatów oraz wywiad adopcyjny.

Kolejnym etapem powinno być skierowanie na bezpłatne szkolenie pomagające „oswoić” lęki i obawy kandydatów, towarzyszące planom adopcji. Omawia się na n.in. wiele ważnych problemów np.czy  możliwe jest pokochanie dziecka innych rodziców.

 Warto wskazać, że szkolenie jest obowiązkowe, a zwolnieni są z niego mogą być jedynie kandydaci spokrewnieni lub spowinowaceni z dzieckiem, a także osoby, które wcześniej przysposobiły rodzeństwo dziecka oraz osoby sprawujące nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą (z wyjątkiem osób niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej).

 Następnie po uzyskaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej rozpoczyna się tzw. okres oczekiwania na dziecko.

W tym czasie  ośrodek adopcyjny przedstawia kandydatom na rodziców informacje o sytuacji prawnej, rodzinnej, zdrowotnej oraz informacje o rozwoju psychoruchowym określonego dziecka. Dopiero po akceptacji przez kandydatów na rodziców tej propozycji następuje ich pierwszy kontakt z dzieckiem. Wyjątkiem w tej kwestii jest adopcja międzynarodowa, gdzie pierwszy kontakt możliwy jest dopiero po wydaniu przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zgody na dalsze postępowanie w procedurze adopcyjnej. Kontakt ten odbywa się zwykle na terenie placówki, w której dziecko przebywa, lub u osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą, czasami także w ośrodku adopcyjnym.

Następnie kandydaci po podjęciu decyzji o adopcji poznanego przez siebie dziecka uzyskują od pracowników ośrodka adopcyjnego pomoc w przygotowaniu wniosku do sądu o jego przysposobienie. Jednakże trzeba wskazać, że przed orzeczeniem przysposobienia sąd opiekuńczy może wydać postanowienie o styczności, określające sposób i okres osobistego kontaktu przyszłych rodziców z dzieckiem (w przypadku adopcji międzynarodowej jest ona obligatoryjna).

 ZGŁOSZENIE, DZIECKA ORAZ KWALIFIKACJA DO ADOPCJI

 Należy wskazać, że dziecko do adopcji mogą zgłosić sami rodzice, podmiot leczniczy, organizator rodzinnej pieczy zastępczej, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej bądź interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego oraz inna instytucja lub osoba. Zgłoszenie przekazuje się do ośrodka adopcyjnego działającego na terenie województwa, w którym przebywa dziecko. Przy tym zgoda rodziców na przysposobienie dziecka nie może być wyrażona wcześniej niż po upływie sześciu tygodni od jego urodzenia.

Ośrodek adopcyjny sprawdza, czy adopcja jest możliwa i wskazana dla dobra dziecka, ośrodek ma za zadanie ustalić sytuację prawną dziecka, w tym celu  przeprowadza diagnozę psychologiczną, która określa jego specjalne potrzeby np. w zakresie terapii, leczenia, nauczania. Na podstawie tych informacji dziecko zostaje kwalifikowane do adopcji., a następnie rozpoczyna poszukiwanie kandydatów do jego przysposobienia.

Prawo do ubiegania się o adopcję dziecka w pierwszej kolejności mają osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, osoby, które adoptowały jego rodzeństwo, a także rodzina zastępcza bądź rodzinny dom dziecka, u których dziecko przebywa. Jeśli ośrodek adopcyjny nie znajdzie kandydatów do adopcji dziecka w regionie, na którym działa, poszukiwani są oni na terenie całego województwa, a następnie na terenie całego kraju.