ABCD – Mediacji w sprawach transgranicznych

• sposób wykonywania władzy rodzicielskiej.
• ustalenie sposobu kontaktowania się dzieckiem
• dojście do porozumienia w kwestiach majątkowych rodzinnych
• ustalenie kwestii dotyczącej zamieszkania dziecka
• kwestie związane z uprowadzeniem dziecka za granicę przez jednego z rodziców

rozstrzyganie kwestii związanych z wyborem szkoły, sposobu leczenia dziecka, pobytu na wakacjach itd.  Należy jednak wskazać, że w dobie globalizacji mediacja w sprawach transgranicznych również będzie mieć zastosowanie w sporach, konfliktach z zakresu spraw cywilnych czy gospodarczych m.in. należą do nich spory, konflikty dotyczące np.

• spraw konsumenckich
• wykonywanie umów między partnerami biznesowymi w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej

Warto nadmienić, że mediacjach w sprawach transgranicznych, za zgodą stron i mediatora, może wziąć udział również tłumacz, pełnomocnicy stron, a także inne wskazane przez strony osoby, pomocne dla wypracowania porozumienia, np. w sprawach rodzinnych: psycholog, członek rodziny.

Trzeba wskazać, że mediacja w sporach transgranicznych powinna być prowadzona przez dwóch mediatorów (po jednym z kraju pochodzenia stron).  gwarantuje to  uwzględnienie specyfiki kultury i języka kraju, z którego pochodzą strony.

Sąd, kierując strony do mediacji, wyznacza czas jej trwania na okres do jednego miesiąca. Termin ten może zostać przedłużony tylko na wniosek stron. W sprawach o uprowadzenie dziecka mediacja powinna trwać nie dłużej niż 2 tygodnie.

*Dobrowolność strony konfliktu nie są zmuszane do osiągnięcia porozumienia,

z własnej woli zgadzają się na udział w spotkaniu,

mogą wycofać się na każdym etapie postępowania mediacyjnego,

mediator nie może wywierać żadnej presji, aby nakłonić strony do udziału w mediacji

*Bezstronność mediator jest obiektywny  nie faworyzuje żadnej ze stron,

osoby biorące udział w spotkaniu mediacyjnym mają równe prawa i są jednakowo traktowane,

mediator nie staje po żadnej stronie,

odnosi się do stron z szacunkiem.

*Neutralność mediator pomaga stronom w samodzielnym podjęciu decyzji,

przyjęte przez strony postanowienia mediator stara się tylko urealnić i ukonkretnić. Mediator  nigdy nie sugeruje stronom konfliktu konkretnego rozwiązania.

*Poufność wszystkie sprawy i informacje przekazane na spotkaniu są objęte tajemnicą,

mediator nie ujawnia nikomu tego, o czym się dowiedział,

mediator nie może również zostać przesłuchany, co do tych faktów w charakterze świadka,

zasada ta ma na celu zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa uczestnikom mediacji.

*Akceptowalność strony akceptują osobę mediatora i jego pomoc w dochodzeniu do porozumienia. Mogą także  na początku mediacji uzgodnić z mediatorem reguły mediacji, których następnie w toku mediacji powinny przestrzegać.

Zadaniem mediatora jest przede wszystkim pomoc skonfliktowanym stronom w celu określenia spornych zagadnień ich sporu. Mediator także pomaga stronom wypracować kompromisowe rozwiązanie konfliktu/sporu.

Strony mogą wybrać mediatora lub mediator zostanie wskazany przez strony. Należy wskazać, że mediator powinien być osobą neutralną i bezstronną wobec sporu oraz stron. Jeżeli jednak strony mają wątpliwość co do bezstronności mediatora to mogą zwrócić się o jego zmianę. (listy zwierające nazwiska mediatorów znajdują się w każdym sądzie. Listy stałych mediatorów prowadzą organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych a także niekiedy listy prowadzone także przez uczelnie wyższe – mogą one także tworzyć ośrodki mediacyjne.

Mediator czuwa na przestrzeganiem pewnych zasad podczas mediacji m.in. strony powinny odnosić się do siebie z szacunkiem oraz godnością.

Mediator jest zobowiązany także zachować w tajemnicy wszystko to co dowiedział się w prowadzonej podczas mediacji. Trzeba zaznaczyć, że mediator nie może być przesłuchiwany jako świadek w sprawie, w której prowadził mediację. (chyba, że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy).

Mediator ma obowiązek skontaktować się ze stronami w celu ustalenia ze stronami terminu oraz miejsca posiedzenia mediacyjnego jednakże należy zaznaczyć, iż miejscem posiedzenia mediacyjnego nie może być mieszkanie stron oraz budynek sądu. Warto także wskazać, że posiedzenie mediacyjne nie musi się odbyć jeśli strony czy jedna ze stron tego nie chce.

Mediator uczestniczy w spotkaniu ze stronami, może także spotkać się indywidualnie każdą ze stron pośrednicząc w rozmowie między stronami przekazując stronom ustalone przez nich stanowiska. Należy zaznaczyć, że z przebiegu mediacji mediator zobowiązany jest do sporządzenia protokołu. Ugoda zawarta przez strony zostanie do niego wpisana lub zostanie dołączona do protokołu.

 Mediator po zakończeniu mediacji zobowiązany jest niezwłocznie przekazać protokół do właściwego sądu oraz przekazać odpis protokołu stronom.

Ugoda to umowa zawarta przez strony konfliktu. W ugodzie powinny zostać określone prawa i obwiązki stron.

Podpisanie przez strony ugody wyraża ich zgodę na wystąpienie przez mediatora do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie o czym mediator jest zobowiązany poinformować strony. Sąd odmawia zatwierdzenia ugody czy nadania jej klauzuli wykonalności, w całości lub w części jeśli:

• ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego,

• ugoda jest niezrozumiała i zawiera sprzeczności,

• ugoda zmierza do obejścia prawa,

• Jeśli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, to sąd zatwierdza ją przez nadanie jej klauzuli wykonalności.

Zawarcie ugody, która obejmuje przedmiot całego sporu sądowego może doprowadzić do umorzenia tego postępowania sądowego. (Ugoda zawarta przed mediatorem i podpisana przez strony, zawarta przez sąd ma taką samą rangę jak postanowienie sądu.) Treść ugody musi zostać zaakceptowana przez obie strony konfliktu.

Jeżeli w odniesieniu do tej samej sprawy którakolwiek ze stron wystąpi raz jeszcze do sądu to druga strona może wtedy podnieść zarzut powagi rzeczy uzgodnionej, co spowoduje w tej sprawie oddalenie powództwa.

Jeżeli strony nie zdecydują się na zawarcie ugody to nie są związane z propozycjami wzajemnych ustępstw czy oświadczeniami przed mediatorem. Jednym słowem niezawarcie ugody przez strony nie powoduje dla nich żadnych negatywnych konsekwencji. Strony nadal będą mogły dochodzić swoich roszczeń w postępowaniu sądowym.

Koszty związane z mediacją ponoszą strony. Zazwyczaj ponoszone są po połowie, chyba że strony postanowią między sobą ustalić inny sposób rozliczeń. Należy zaznaczyć, że w przypadku postępowania mediacyjnego do którego doszło na podstawie postanowienia sądu wysokość wynagrodzenia mediatora w sporach niemajątkowych wynosi 60 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne natomiast 25 zł za każde następne posiedzenie. Jeżeli natomiast postępowanie mediacyjne dotyczy spraw majątkowych, to wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu. ( nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1000 zł.) Mediator także ma prawo do zwrotu wydatków związanych z prowadzeniem mediacji wchodzą w to m.in. (koszty korespondencji, rozmów telefonicznych). Należy także wskazać, że do kosztów mediacji dolicza się także podatek VAT. Watro także wskazać, że jeżeli dojdzie do zawarcia ugody, która jest wynikiem mediacji, to strona otrzyma 75% opłaty sądowej, którą zapłaciła wnosząc sprawę do sądu.

~MR

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.(Dz.U.1964 nr 43 poz. 296)

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych

Ustawa z 10.09.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod

 rozwiązywania sporów

Mediacje – Ministerstwa Sprawiedliwości