Sprawa o alimenty przeciwko rodzicom – nie w trybie uproszczonym – Orzeczenictwo Sądu Najwyższego

Informujemy, że sprawa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z powództwa małoletniego dziecka przeciwko rodzicowi, w której wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych, nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym – brzmi uchwała Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

Zacznijmy od tego, iż 6 kwietnia 2020 r.  Sąd Okręgowy w Poznaniu zadał Sądowi Najwyższemu pytanie prawne: Czy sprawa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z powództwa małoletniego dziecka przeciwko swojemu rodzicowi, której wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tys. zł, podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym? (sygn. akt SN: III CZP 44/20)
Należy wskazać, że nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r. wprowadziła zmianę i należy wskazać, iż obecnie art.505 ze znaczkiem 1 kpc że w postępowaniu uproszczonym rozpoznaje się sprawy o świadczenie, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy zł, a w sprawach o roszczenia z rękojmi lub gwarancji – jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty. Tutaj trzeba wskazać, że spośród spraw wymienionych w § 1 nie rozpoznaje się w postępowaniu uproszczonym spraw:
  • należących do właściwości sądów okręgowych;
  • małżeńskich i z zakresu stosunków *między rodzicami a dziećmi;
  • z zakresu prawa pracy rozpoznawanych *z udziałem ławników;
  • z zakresu ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem spraw o rentę.
Warto także zaznaczyć, że sąd może rozpoznać sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym, jeżeli może to przyczynić się do sprawniejszego rozwiązania sporu. Tutaj Sąd Okręgowy w Poznaniu Sąd Okręgowy podkreślił, że cyt.„przepis ten wywołuje wątpliwości i rozbieżności w orzecznictwie sądów. Nie jest bowiem jasne, jakie świadczenia – inne niż alimenty – miałyby znaleźć się w kategorii „świadczeń z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi” i podlegać rozpoznawaniu w postępowaniu procesowym, w tym w postępowaniu uproszczonym”.
Sąd wskazał, także, że przy interpretacji art. 505 (1) § 2 pkt 2 kpc – jako wykluczającego postępowania alimentacyjne między rodzicami i dziećmi z postępowania uproszczonego.
Według Sądu Okręgowego w Poznaniu  bardzo istotne są okoliczności przemawiające przeciw takiemu trybowi traktowania pozwów o alimenty. Należy wskazać, że w  trakcie postępowania, z uwagi na jego dynamicznie zmieniające się okoliczności życia dziecka, może zachodzić potrzeba zmiany powództwa – a to w postępowaniu uproszczonym nie jest możliwe.
Warto także nadmienić, że  podstawowym problemem jest istnienie poważnych wątpliwości co do właściwego trybu rozpoznania takich spraw przez sądy. Natomiast rozpoznanie sprawy w niewłaściwym trybie, w niewłaściwym składzie może doprowadzić do nieważności postępowania.
Tutaj należy wskazać, że Sąd Najwyższy przychylił się do poglądu sądu pytającego i podjął uchwałę, zgodnie z którą w stanie prawnym po zmianie Kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r. – sprawa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z powództwa małoletniego dziecka przeciwko rodzicowi, w której wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych, nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.
Sygnatura akt III CZP 44/15, uchwała Izby Cywilnej z 16 lipca 2021 r.
Zachęcamy w tej sprawie do zapoznania się z wystąpieniem  z dnia 5 maja 2021 r. Rzecznika Praw Obywatelskich skierowanym do Ministerstwa Sprawiedliwości👇
~MR
#kancelariaadwolacka #ozarowska #legalininformation #swiadczenia #alimentacyjne #orzeczenie #SN