Czy mediator musi być prawnikiem?
W polskich przepisach brak jest definicji legalnej mediatora. Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych.
Zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jednolity z dnia 14 grudnia 2018 r., Dz.U. z 2019 r. poz. 52 z późn. zm.) określono, że stałym mediatorem może być osoba fizyczna, która:
✔️ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji;
✔️ukończyła 26 lat;
✔️zna język polski;
✔️nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
✔️została wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego;
✔️spełnia warunki określone w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1360, z późn. zm.);
Nie ma żadnych wymogów co do wykształcenia mediatora, a więc mediator nie musi być prawnikiem ani psychologie! Często jednak to osoby o takim wykształceniu decydują się zostać również mediatorem.
Ciekawostka.
Mediatorem nie może być sędzia (nie dot. to sędziów w stanie spoczynku).
Warto także wspomnieć o Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych, w której wskazano, że mediator oznacza osobę trzecią, do której zwrócono się o to, aby przeprowadziła mediację w sposób skuteczny, bezstronny i kompetentny, bez względu na jej nazwę lub zawód wykonywany w danym państwie członkowskim oraz sposób jej wyznaczenia lub formę, w której zwrócono się do niej o przeprowadzenie mediacji.
Listy stałych mediatorów prowadzi prezes sądu okręgowego, który dokonuje wpisu na listę stałych mediatorów w drodze decyzji wydawanej na wniosek osoby ubiegającej się o wpis.
Warto również wiedzieć, że wśród mediatorów wyróżniamy:
👉wpisanych na listy prowadzone przez prezesów sądów okręgowych;
👉mediatorów wpisanych na listy prowadzone przez organizacje pozarządowe oraz uczelnie, którzy mogą być równocześnie stałymi mediatorami, ale nie muszą;
👉mediatorów ad hoc, niebędącymi stałymi mediatorami ani mediatorami wpisanymi na listę prowadzoną przez organizację pozarządową lub uczelnię, ale posiadających odpowiednie kompetencje do poprowadzenia mediacji.
Społeczna Rada do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości uchwaliła w dniu 29 października 2007 roku Standardy szkolenia mediatorów, z które wskazują mam, że kwalifikacje mediatora uzyskuje się w wyniku odbycia szkolenia o charakterze teoretycznym i praktycznym w wymiarze co najmniej 40 godzin zegarowych, potwierdzonego zaświadczeniem ukończenia kursu!
👉Listy mediatorów mogą prowadzić ośrodki mediacyjne (organizacje pozarządowe a także uczelnie). Listy te są przekazywane prezesowi sądu okręgowego. Wskazane powyżej ośrodki mediacyjne samodzielnie określają wymogi jakie musi spełniać osoba, która chce zostać wpisana na listę ośrodka.